Wat is vliegroest en hoe kun je dit van metalen voorwerpen verwijderen?

Vliegroest wordt ook weleens vlugroest genoemd en is een vorm van roest die ontstaat op metalen oppervlakken waarop kleine deeltjes metaal terechtkomen. Het is dus eigenlijk roest aan de buitenkant van een metalen object en daarom wordt het ook weleens oppervlakteroest genoemd. Vliegroest wordt veroorzaakt door metaaldeeltjes, die via de lucht worden aangevoerd. Als deze metaaldeeltjes terechtkomen op een metalen object dan blijven ze aan dat object kleven waarna ze naar verloop van tijd gaan roesten. Bij vliegroest ligt de oorzaak dus altijd bij de bron - wat de roestdeeltjes zijn - en dus niet bij het object zelf. Je hebt met vliegroest te maken als het oppervlak van het object ruw aanvoelt of oranje kleurt.

Waar komt vliegroest het meest voor? 

Vliegroest kan zich op diverse plaatsen zich ontwikkelen. Omdat deze vorm van roest via de lucht wordt aangevoerd, kan vliegroest alleen ontstaan in de buurt van roestige objecten of machines. De meest voor de hand liggende gebieden zijn industriegebieden, grote schepen en spoorwegen. Ook bij andere grote metalen objecten kan vliegroest zich ontwikkelen en kan door de wind of de regen op andere metalen neerdwarrelen. Vliegroest kan zich ook aan roestvast staal gaan hechten. Dit kan bijvoorbeeld met roestvrij staal bestek gebeuren als dit binnen dezelfde wasbeurt met ander metalen keukengerei wordt gewassen. De vaatwasser kan de roest samen met het water en het afwasmiddel door de vaatwasser rondpompen en hierdoor komen deze roestvlokjes op het andere keukengerei terecht.

Hoe ontstaat vliegroest?

De roestdeeltjes worden gevormd door structuren en objecten, die van staal en andere ijzerlegeringen (ferro) als hoofdbestandsdeel zijn vervaardigd. De corrosie van ijzer noemt men ook wel roest of ijzeroxide. Roest ontstaat als ijzer met zuurstof en water in contact komt. Door zuurstof in combinatie met vocht (regen bijvoorbeeld) gaan deze deeltjes roesten met vliegroest tot gevolg. Deze kleine roestdeeltjes kunnen door de weerselementen van het object loskomen en op objecten in de omgeving neerdalen. Deze objecten bevatten dan vliegroest. Vliegroest heeft een onedel karakter en kan daardoor vrij eenvoudig in vocht worden opgelost. Hierdoor vormen zich ijzeroxiden. Vliegroest wordt meestal als een negatief effect op metaal ervaren omdat het de sterkte en het volume van metaal beïnvloed. Als dat materiaal ook ijzer bevat zoals bijvoorbeeld bij roestvrij staal kan de dunne passiveringslaag, die door chroomoxide wordt gevormd, worden aangetast zodat het roestvrij staal uiteindelijk ook zal gaan roesten. De roestdeeltjes besmetten het roestvrij staal.

Anode en kathode

Een galvanische anode wordt gebruikt voor corrosiewering of corrosiebeheersing van ferro-metalen. Het werkzame onderdeel van een galvanische anode is een metaal dat onedeler is dan het te beschermen metaal. De twee verschillende metalen in een elektrolyt vormen samen een galvanisch koppel waarbij het minst edele metaal sneller gaat roesten als gevolg van potentiaalverhoging en het edeler metaal juist minder snel. Daarom wordt een galvanische anode ook wel een opofferingsanode genoemd: de anode offert zich zelf op ter bescherming van het staal. Dit principe van beheersing van het corrosieproces heet kathodische bescherming. Het minst edele metaal zal langzamerhand oplossen doordat het wordt omgezet in oxide. Wanneer corrosie door dit proces ontstaat spreekt men echter niet van vliegroest.